SEYYİD SÜLEYMAN AŞKÎ’NİN KERBELÂ HADİSESİNE DAİR RİSALESİ: HÜLÂSA-İ VÂVEYLÂ SEYYİDÜ’Ş-ŞÜHEDÂ

İslam tarihinin en üzücü hadiselerinden biri olan Kerbelâ olayı, 10 Muharrem 61/ Ekim 680 tarihinde Hz. Hüseyin ve beraberinde bulunan yetmişten fazla kişinin şehadetiyle neticelenmiştir. Siyasî, dinî sosyal tesirlerinin yanı sıra sanat mefhumu etrafında asırlarca işlenen bu olay, kültürel edebî akisleri ile belki de çok edebiyat sahasında şekillenmiştir. Edebî eserlerde tema konu unsurlarının ortak zemininde “Maktel”, “Maktel-i Hüseyinler” müstakil olarak ele alınan hadise, daha ziyade mersiyeler yoğunlaşmıştır. Bu minvalde divanlar içerisinde yer alan mersiyeleri dışında mecmualar, birden şaire ait manzumeleri bir araya getiren antoloji tipi çalışmalar hadise üzerine münferit yazılmış risaleler yazınsal faaliyetler ön plana çıkmıştır. Manzum, mensur ya da manzum-mensur arada tertip edilen risalelerden Seyyid Süleyman Aşkî el-Hüseynî el-Alevî tarafından kaleme alınmıştır. Manzum telif Hülâsa-i Vâveylâ Seyyidü’ş-Şühedâ adlı risalede, Ehl-i beyt’e duyulan sevginin nişanesi söylenen ayrıca hadisesini anlatan bölümler almıştır. risalenin tanıtıldığı makalede ilk Türk edebiyatında Hüseyin’in şehadetinin anlamda yansımaları ifade edilmiş, akabinde risale üzerinde durulmuştur. Eser biçim muhteva yönünden değerlendirilmiş ardından transkripsiyonlu metni verilmiştir.